Psychoanalytische psychotherapie
Psychoanalytische therapie is een vorm van psychotherapie gericht op het betekenis geven aan en ontwikkelen van de innerlijke wereld van de patient. Het gaat om het verhelderen van de achtergrond en betekenis van psychische problemen die het dagelijks functioneren van mensen aantasten en hen hinderen in hun relaties. Het gaat ook om het opbouwen van een innerlijke wereld van gedachten, gevoelens en fantasieën waardoor mensen greep krijgen op hun doen en laten. Het gaat altijd over de manier waarop mensen impliciet of expliciet omgaan met zichzelf en de ander.
Samen met de therapeut ontdekt de patient achterliggende gedachten en gevoelens – zoals angst, schaamte, onzekerheid en schuld – die vaak minder bewust zijn, hun wortels in het verleden hebben en leiden tot herhalingspatronen. Soms gaat het ook om het verhelderen en onder woorden brengen van gedrag dat in het geheel niet bewust is en dat ook niet eerder geweest is.
Psychoanalytische psychotherapie is een methodische en bewezen effectieve therapie, kent verschillende vormen toegespitst op speciale problemen en heeft de ontwikkeling van ieder mens tot uitgangspunt. De behandelfrequentie is meestal eenmaal per week gedurende langere tijd.
Naast klassieke psychoanalytische psychotherapie zijn er modernere, meer geprotocolliseerde uitwerkingen daarvan. Hieronder kunt er twee lezen, waarin ik ben geschoold.
Transference Focused Psychotherapie
Het doel van TFP is dat de verschillende beelden die iemand van zichzelf heeft tot één geheel worden: een solide en flexibel identiteitsgevoel. In de behandeling gaat u een persoonlijke behandelrelatie aan met de therapeut, met de bedoeling dat de problemen die u doorgaans heeft ook merkbaar worden binnen die relatie. De gevoelens, gedachten en gedragingen die bij u opgeroepen worden, worden onderzocht en vergeleken met de (relatie-)problemen die er buiten de therapie zijn.
Transference Focused Psychotherapy (TFP) is bedoeld voor mensen met problemen die hun identiteit en hun relaties betreffen: niet tijdelijk, maar structureel. De problemen bestaan meestal uit conflicten in relaties en uit snelle wisselingen in het beeld dat iemand heeft van zichzelf en van anderen. Daardoor kunnen stemmings- en angstklachten ontstaan.
De therapie is individueel, intensief (twee keer in de week) en duurt langere tijd. Aan het begin van de therapie maakt u met uw therapeut een behandelovereenkomst waarin uw doelen, de werkwijze en de afspraken komen.
Mentalisation Based Psychotherapie
Mentaliseren houdt in, dat u uw eigen gedrag en dat van anderen kunt begrijpen en verklaren vanuit achterliggende gevoelens, gedachten, behoeften en motivatie. Bij mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) neemt het mentaliserend vermogen snel af bij verhoogde spanning, bijvoorbeeld wanneer contacten met anderen intenser en hechter worden. MBT behandelingen zijn gericht op het versterken van het mentaliserend vermogen.
Mentalization Based Treatment (MBT) is een behandeling voor mensen met ernstige emotionele en/of psychische klachten die samenhangen met een borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS). De problematiek kenmerkt zich door een aanhoudend patroon van emotionele instabiliteit, impulsief gedrag en moeite hebben met het in stand houden van intieme relaties. Soms leiden deze gevoelens en problemen tot zelfbeschadigend gedrag of suïcidepogingen. Mensen met BPS ervaren emoties op heel intense wijze en zijn erg kwetsbaar.
Verschillende wetenschappelijke onderzoeken hebben aangetoond dat de behandeling blijvend positieve effecten heeft. De symptomen, het sociaal en interpersoonlijk functioneren en de persoonlijkheidspathologie verbeteren aanzienlijk. Zelfmoordpogingen en zelfbeschadiging nemen ook zeer sterk af.
Medicamenteuze therapie
Voor een aantal psychiatrische ziekten is aangetoond dat gebruik van medicatie de ernst van de klachten doet verminderen. Dat geldt in grote lijnen voor ernstige angststoornissen, ernstige depressies, manische-depressiviteit en psychotische stoornissen. Vaak wordt een combinatie met psychotherapie aanbevolen omdat daardoor ook de onderliggende emotionele, gedachten- en gedragspatronen behandeld kunnen worden. Ik ben terughoudend in het voorschrijven van medicatie en zal zal u goed proberen te informeren over het effect en mogelijke bijwerkingen en het u niet langer voorschrijven dan noodzakelijk.